Wiosna tego roku jest wyjątkowo deszczowa i chłodna. Powoli zaczynają się cieplejsze dni. Szkodniki roślin uprawnych występują w nieznacznych ilościach. Lustrowany rzepak ozimy jest w bardzo dobrej kondycji. Można zauważyć początek aktywności słodyszka rzepakowego. Ten szkodnik jest wielkości od 1,5 do 2,5 mm, jest podłużnie owalny, czarny z mieniącym się na zielono i niebieskawo grzbietem. Po zimowaniu pojawia się, gdy temperatura gleby ma około 10°C, a na plantacje rzepaku przelatuje, gdy temperatura powietrza osiągnie powyżej 15°C. Stadium szkodliwym są chrząszcze które przegryzają pąki kwiatowe, aby dostać się do pyłku kwiatowego. Takie pąki żółkną, usychają, a potem odpadają i pozostają jedynie szypułki kwiatowe (tępo zakończone) (Fot. 1). Ponadto samice uszkadzają pąki kwiatowe podczas składania do nich jaj (pojedynczo, do 200 sztuk). Faza pąkowania jest okresem kiedy słodyszki wyrządzają największe szkody (skala BBCH 50-59). Obecnie w doborze znajduje się pokaźna ilość środków ochrony roślin do ograniczenia liczebności tego szkodnika. Pamiętajmy o zapylaczach !!!

Fot. 1. Słodyszek rzepakowy na pąkach kwiatowych oraz pozostałe po opadłych pakach szypułki kwiatowe.

Nie wiadomo jak będzie wyglądało nasilenie występowania szkodników łodygowych (uszkodzeń wywołanych żerowaniem larw chowaczy ‒ stwierdzonych w łodygach roślin) w tak nietypowej wiośnie. Okaże się niebawem!!!

Lustrowane zboża ozime są w dobrej kondycji. Nie ma znaczącej liczby uszkodzeń spowodowanych żerowaniem stadium dorosłego skrzypionek zbożowych (skrzypionki zbożowej i skrzypionki błękitek, Fot. 2). Po przezimowaniu, pojawiają się wiosną na roślinach żywicielskich (głównie jęczmień, pszenica, pszenżyto i owies, rzadziej plantacje żyta), gdy temperatura powietrza przez 2-3 dni przekracza około 10°C. Tam prowadzą żer dopełniający: powstają wydłużone otwory w liściach (Fot. 3). Potem po kopulacji samice składają jaja na powierzchni liści. Wylęgające się larwy szkieletują liście. Uszkodzenia powodowane przez larwy z rodzaju Oulema spp. są bardziej szkodliwe dla roślin, w porównaniu do osobników dorosłych. W naszych warunkach owad ma jedno pokolenie w roku. W doborze znajduje się spora ilość środków ochrony roślin do ograniczenia liczebności tego szkodnika.

   

Fot. 2. Osobniki dorosłe skrzypionki zbożowej oraz skrzypionki błękitek

Fot. 3. Objawy żerowania osobników dorosłych skrzypionek zbożowych

Dr hab. inż. Robert Lamparski, prof. uczelni