Krajowe Zrzeszenie Producentów Rzepaku i Roślin Białkowych, Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie oraz Polskie Stowarzyszenie Producentów Oleju przygotowali Międzynarodowy Dzień Rzepaku EURORZEPAK 2021. Wydarzenie to rozpoczęło cykl imprez towarzyszących Krajowym Dniom Pola Minikowo 2021.
W ramach wydarzenia odbyła się konferencja online pt.: „Uprawa rzepaku a Europejski Zielony Ład” połączona z międzynarodową debatą ekspertów, w której wzięli udział przedstawiciele europejskich związków producentów roślin oleistych (COPA-COGECA) oraz rolnicy i eksperci zajmujący się uprawą rzepaku. Konferencja finansowana była z Funduszu Promocji Roślin Oleistych.
Transmisję konferencji prowadzono z Minikowa, z Centrum Transferu Wiedzy i Innowacji im. Leona Janty-Połczyńskiego w pięciu językach tj. polskim, francuskim, niemieckim, angielskim i hiszpańskim. Konferencję oraz debatę prowadził Karol Bujoczek – redaktor naczelny top agrar Polska. Oficjalnego otwarcia konferencji dokonali Juliusz Młodecki – prezes Krajowego Zrzeszenia Producentów Rzepaku i Roślin Białkowych, główny organizator konferencji, Mariusz Szeliga – prezes Polskiego Stowarzyszenia Producentów Oleju oraz Ryszard Zarudzki – dyrektor Kujawsko-Pomorskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Minikowie, gospodarz miejsca.
Następnie Pan Jarosław Ciemniewski – zastępca dyrektora Kujawsko-Pomorskiego Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa odczytał w studio konferencyjnym list od Pani Anny Gembickiej – Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi (MRiRW). Pani Wiceminister podkreśliła jak ważny dla rolnictwa i przetwórstwa rolno-spożywczego jest podejmowany na wydarzeniu temat, wskazując dodatkowo, że Europejski Zielony Ład przekładać się będzie na konkurencyjność polskiego rolnictwa oraz na rozwój przedsiębiorczości na terenach wiejskich. Pani Wiceminister wskazała, że w odniesieniu do unijnych strategii, Rząd Rzeczypospolitej Polskiej podkreśla, że wszelkie zmiany legislacyjne służące realizacji strategicznych celów powinny zostać poprzedzone rzetelną analizą, uwzględniającą nie tylko aspekty środowiskowe ale także kwestie zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego Unii Europejskiej oraz konkurencyjności europejskiego rolnictwa.
W dalszej części konferencji głos zabrał Pan Jan Krzysztof Ardanowski Poseł na Sejm Ziemi Dobrzyńskiej oraz Przewodniczący Rady ds. Rolnictwa i Obszarów Wiejskich przy Prezydencie Rzeczypospolitej Polskiej. Wskazał on na ogromne znaczenie rzepaku ozimego w zmianowaniu. Podkreślił także istotną rangę oleju rzepakowego, a także białka pozyskiwanego z rzepaku.
Kolejnym punktem programu był wykład prof. UPP dr hab. Witolda Szczepaniaka wprowadzający w zagadnienie utrzymania jakość i poziomu produkcji rzepaku w dobie wyzwań Europejskiego Zielonego Ładu. Profesor Szczepaniak przedstawił podział i scharakteryzował czynniki plonotwórcze i jakościowe dla rzepaku, mówił o współdziałaniu odmiany i nawożenia azotem w kształtowaniu plonu i jakości nasion jak również wskazał na racjonalne nawożenie jako czynnik pozwalający na sprostanie wyzwaniom Zielonego Ładu.
Po wykładzie wprowadzającym przyszedł czas na międzynarodową debatę ekspertów. W debacie udział wzięli:
z Hiszpanii – Pedro Gallardo, wiceprezes COPA-COGECA i ASAJA,
z Francji – Claude Soudé, zastępca dyrektora Francuskiej Federacji Producentów Nasion Oleistych i Białkowych (FOP),
z Niemiec – Stephan Arens, dyrektor zarządzający Związku Promocji Roślin Oleistych i Białkowych (UFOP e.V.),
z Cech – doc. Ing. Zdeněk Linhart, reprezentujący Stowarzyszenie Producentów i Przetwórców Nasion Oleistych.
Polskę w debacie reprezentowali: prezes Juliusz Młodecki oraz Pan Krzysztof Smaczyński, Zastępca dyrektora, Departament Klimatu i Środowiska, MRiRW.
Podczas debaty dyskutowano na temat wpływu nowej WPR, w tym Zielonego Ładu: strategii “Od pola do stołu”, bioróżnorodności i niskiej emisji dwutlenku węgla na przeszłość uprawy rzepaku w Europie. Na początku debaty każdy z prelegentów przedstawił aktualną sytuację na rynku i w uprawach rzepaku. Prezentowany był obszar upraw, problemy napotkane w obecnym sezonie wegetacyjnym jak i perspektywy dla tegorocznych zbiorów.
W dalszej części debaty dyskutowano nt. obaw związanych z ograniczeniami w zakresie stosowania środków ochrony roślin i nawozów. Mówiono o zagrożeniach spadku produktywności oraz wzrostu cen dla konsumentów. Wskazywano, że konieczna jest analiza skutków wdrażania strategii unijnych na rolnictwo, tym bardziej, że nadal nie wiadomo jaki będzie poziom wyjściowy do wdrażania ograniczeń w poszczególnych krajach.
W trakcie debaty prof. Marek Mrówczyński, dyrektor Instytutu Ochrony Roślin – PIB w Poznaniu mówił o obawach związanych z wycofywaniem środków ochrony roślin oraz z presją szkodników, szczególnie jesienią. Profesor wskazywał, że w dobie wyzwań Europejskiego Zielonego Ładu ważny jest postęp hodowlany, w tym wprowadzenie na rynek odmian odpornych czy też tolerancyjnych na poszczególne agrofagi.
Dalej Pan Krzysztof Smaczyński wskazał, że dopiero przepisy szczegółowe sformułują postawione cele ilościowo. Prelegent przypomniał ogólne stanowisko Rządu oparte o 3 filary: rzetelną analizę wpływu, bezpieczeństwo żywnościowe oraz konkurencyjność rolnictw, jednocześnie podkreślając, że szczegóły nadal wykuwają się w Brukseli.
Głos w debacie zabrał także Pan Mariusz Olejnik Prezes Spółdzielni Grup “POLSKI RZEPAK i ZBOŻA”. Rozmówca wskazał, że rzepak, jako uprawa kosztochłonna i intensywna najbardziej odczuje konsekwencje wprowadzenie Europejskiego Zielonego Ładu.
W dalszej części debaty dyskutowano na temat perspektyw cenowych uprawy rzepaku. Rolników cieszą tegoroczne wysokie ceny skupu i kontraktacji. Wskazywano także na rolę tej rośliny w produkcji zielonej energii.
Na zakończenie części konferencji finansowanej z Funduszu Promocji Roślin Oleistych prezes Juliusz Młodecki podziękował gościom za dyskusję i wyraził nadzieję, że będzie możliwość spotkania się na następnej edycji EURORZEPAKU już w normalnych warunkach, na miejscu w Minikowie.
Drugą część EURPRZEPAK 2021 rozpoczęła rozmowa redaktora Karola Bujoczka z Dyrektorem KPODR Ryszardem Zarudzkim. Rozmowa dotyczyła organizowanych w Minikowie Krajowych Dni Pola, które odbywają się pod hasłem „Europejski Zielony Ład na pol@ch w Polsce”. Dyrektor wspomniał o historii wydarzenia, o działaniach Rady Programowej oraz o planach organizacji kolejnych edycji Krajowych Dni Pola w innych miejscach w kraju. Omówiona została również bogata oferta Krajowych Dni Pola dla rolników, w tym program 4-dniowego cyklu konferencji poprzedzających wydarzenie.
W dalszej części wydarzenia kontynuowano dyskusję nt. wpływu Europejskiego Zielonego Ładu na uprawę rzepaku i innych roślin. Rozmowy prowadzono w trzech blokach tematycznych:
Pierwszy blok dotyczył ochrony roślin, w szczególności stosowania środków ochrony roślin w uprawie rzepaku ozimego. O wyzwaniach w tym obszarze z przedstawicielami Sponsora głównego branżowego Krajowych Dni Pola, odpowiedzialnego za ochronę kolekcji rzepaku ozimego, rozmawiał Adam Piszczek, Główny specjalista ds. odnawialnych źródeł energii, roślin oleistych i nawożenia KPODR Minikowo.
W bloku drugim reaktor Karol Bujoczek kontynuował rozmowę nt. nawożenia rzepaku. W rozmowie uczestniczyli prof. UPP dr hab. Witold Szczepaniak oraz Ryszard Kierzek – Prezes Kujawsko-Pomorskiej Izby Rolniczej (KPIR).
Ostatni blok dotyczył hodowli roślin. Rozmawiano w jakim kierunku dąży nasiennictwo w dobie wyzwań Europejskiego Zielonego Ładu. W rozmowie uczestniczyli przedstawiciele firm prezentujących rzepak na kolekcji Krajowych Dni Pola w Minikowie oraz dr hab. Grzegorz Lemańczyk – UTP w Bydgoszczy.
Cała konferencja dostępna jest na kanale YouTube, prowadzonym przez Kujawsko-Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Minikowie, pod linkiem.